Huesca

 Huesca, obecnie stolica powiatu w prowincji Aragon, jest starożytnym miastem nawet według hiszpańskich kryteriów. Nikt nie wie kiedy dokładnie powstała tu osada. Z przedrzymskich czasów zachowała się nazwa Bolskan jako nazwa miejsca i nazwa Vescetiani jako nazwa plemienia iberyjskiego zamieszkującego ten teren przed czasami najazdów punickich i kolonii rzymskiej.

W czasach rzymskich osada nosiła nazwę Osca i znajdowała się w niej mennica rzymska bijąca srebrne monety. Zarządzał nią zbuntowany przeciw senatowi Quintus Sertorius w II w p.n.e. On też założył tu lokalny senat składający się z 300 członków oraz uniwersytet Sertoriana - pierwszy hiszpański (w sensie położenia na Półwyspie Iberyjskim, Hiszpania oczywiście nie istniała jeszcze długo potem) uniwersytet, który działał do 1845 r. Osca uzyskała prawa municipium (odpowiednik ówczesnych praw miejskich) w 30 r. p.n.e. od Juliusza Cezara.

Po upadku cesarstwa zachodniego nastało królestwo Wizygotów: chrześcijańskie, zromanizowane, którego oficjalnym językiem była łacina. Ta niemal część imperium po upadku imperium przetrwała do pierwszego najazdu arabskiego na Półwysep w 711 r. Arabowie poczynili szybkie postępy terytorialne osiągając moment największej ekspansji w 732 r. Również Osca została przez nich zdobyta i przemianowana na Wasqua (Wizygoci prawdopodobnie nazywali ją Ileosca). Muzułmanie otoczyli Wasquę murami - to tutaj według legendy rycerz Roland (bohater "Pieśni o Rolandzie", którego nie znoszę, ale który niewątpliwie jest częścią i historii i historii literatury) dokonał swojego nieprawdopodobnego skuku przez przepaść. Gdy kalifat zachwiał się i upadł na Półwyspie Iberyjskim Wazqua została częścią Taify (niezależnego, muzułmańskiego władztwa) Saragossy.

Miejsce starozytnej świątyni pogańskiej zajętej w czasach wizygockich przez chrześcijański kościół zajął teraz meczet. Wrócimy do tego miejsca niedługo.

Pod koniec XI wieku królowie Aragonu przystąpili do odbicia Wasqui. W tym celu na wzgórzu pod miastem został wzniesiony zamek Montearagon, imponująca twierdza, której ruiny wciąż robią wrażenie:

Zamek ukończono w 1094 r. Pedro I Aragoński zdobył Wasquę w 1096 r. i przemianował jej nazwę na Huesca.

Z następnego wieku pochodzi benedyktyński kościół San Pedro el Viejo (św. Piotra starego). Nazwa wywodzi się stąd, że ten XI-wieczny kościół stoi na miejscu starszego kościoła wizygockiego z co najmniej VIII wieku!

Kościół jest romański, trójnawowy z zachowaną ośmiokątną romańską dzwonnicą, pięknym portalem i freskami i romańskimi XI-wiecznymi krużgankami. Robi niesamowite wrażenie:

Jest to jeden z najstarszych kościołów w Hiszpanii!

Obo tego, najbardziej niezwykłego kościoła, Huesca szczyci się też piękną gotycką katedrą zbudowaną między XIII a XV wiekiem.

Niestety bardziej współczesne dzieje miasta, dawnej (w latach 1096-1117) stolicy Aragonu też są znaczone krwią. Jedne z najcięższych walk wojny domowej pomiędzy zajmującymi Huescę siłami generała Franco a usiłującymi ją zdobyć siłami republikanów toczyły się tutaj. Brał w nich udział m.in. George Orwell.